Op het pad naar binnen, waar we zo vaak spreken van ‘de spirituele weg’, komt men vroeg of laat voor het probleem te staan van onthechten, loslaten.
De geest heeft zoveel meningen, ideeën, klampt zich aan talloze dingen vast, houdt er dogma’s en verborgen agenda’s op na. Pas als we bevrijd zijn van al deze smetten, deze conditioneringen, kan er een zekere ontspanning, ‘ontkramping’ van de geest ontstaan. Een van de grootste gehechtheden is wellicht het verlangen naar bevrijding, naar verlichting. Alle grote leraren leerden ons al dat we daar ook nog vrij van moeten komen. De boeken staan er vol van. Velen spreken er vol ijver over, zeggen dat ze dit gebeuren al doorhebben en dat ze zeker niet in die klem zullen stappen. Maar als er inzicht is, is er geen klem.
Toch is het verlangen naar bevrijding een natuurlijk verlangen. Als het verlangen naar eten, drinken, het hebben van een huis, een baan, relaties, is vervuld, komt meestal ook het verlangen naar bevrijding opzetten. We blijven steeds maar weer naar iets verlangen. Al is het verlangen naar bevrijding wellicht het aan alle verlangens onderliggende belangrijkste verlangen, vroeg of laat stort ook dit verlangen ineen als men er maar voldoende aan gehecht is geweest. Zo is het met alle dingen in het proces van bewustwording. We kunnen pas zachtmoedig worden als we de agressie hebben gekend, pas geweldloos als we eerst geweld hebben gebruikt, op een natuurlijke wijze celibatair leven, als we de seksualiteit op vele wijzen gevierd hebben, stoppen met alle zoeken als we intens gezocht hebben. Geen stap kan worden overgeslagen, al blijken er later niet eens ‘stappen’ te zijn. Bevrijding heeft alles te maken met verlangenloosheid. Die staat van zijn kan niet nagestreefd worden, maar dient zich spontaan aan, onverwacht, als alle verlangens uitgewerkt zijn en alleen nog maar de primaire verlangens spontaan vervuld worden.
Een meester als Jezus zegt dat we al onze ‘vaders en moeders’ dienen te verlaten, al die verborgen en openlijke geestesgesteldheden die ons geconditioneerde leven volledig bepalen.
Een vrij mens weet: de vossen hebben holen en de vogels van de hemel nesten, maar een vrij mens heeft zelfs geen steen om zijn hoofd op te leggen (Mattheüs 8:20). Door je nergens aan te hechten, is bewustzijn alom aanwezig. Overal waar je bent is je thuis, zodat je ook weer rustig ‘ergens’ kunt wonen. Het is een kwestie van hoe de geest ermee omgaat.
Een vrij mens weet: de vossen hebben holen en de vogels van de hemel nesten, maar een vrij mens heeft zelfs geen steen om zijn hoofd op te leggen (Mattheüs 8:20). Door je nergens aan te hechten, is bewustzijn alom aanwezig. Overal waar je bent is je thuis, zodat je ook weer rustig ‘ergens’ kunt wonen. Het is een kwestie van hoe de geest ermee omgaat.
Marcel Messing
